Aplikacja Castles.today jest gotowa dla Ciebie
Twierdza Derbent
Jedna z najstarszych warowni Kaukazu Północnego – Twierdza w Derbencie, była ostoją władzy Sasanidów na Kaukazie i obrończynią granic imperium przed wkroczeniem wojowniczych koczowniczych nacji. Marzbanowie, namiestnicy irańskich szachów, utworzyli w Derbencie potężny fortyfikacyjny kompleks, który przetrwał wiele wieków, był świadkiem kilkukrotnej zmiany władzy w regionie i widział niszczycielskie najazdy mongolskich ord. Cytadela w Derbencie była rezydencją marzbanów i pełniła rolę administracyjnego, wojennego i kulturowego centrum średniowiecznego Kaukazu.
Teren w zachodniej części wybrzeża Morza Kaspijskiego, na którym umiejscowione jest stare miasto Derbent, zaludniony był już od dawna. Tu właśnie, na wąskim równinnym pasie pomiędzy rozgałęzieniami gór Wielkiego Kaukazu i morzem, mieściły się tak zwane Bramy Kaspijskie – strategicznie ważne przejście na wojennym i handlowym Przykaspijskim Szlaku, który odgrywał ważną rolę w stosunkach pomiędzy południowo-wschodnią Europą a Azją Zachodnią. Niewielkiej osadzie, powstałej we wczesnej epoce brązu (około 4 wieku p.n.e.) na zboczach górskiego pasma Dzhalgan, pisane było przeobrazić się w potężne, dysponujące obiektami fortyfikacyjnymi miasto, które pojawia się w pracach różnorakich antycznych geografów i historyków (Hekatajosa z Miletu, Herodota, Publiusza Korneliusza Tacyta, i in.). W pierwszych wiekach naszej ery miasto to zwało się Chora bądź Chor i zajmowało miejsce na wzniesieniu, gdzie w późniejszym czasie powstała cytadela Naryn-Kala. Na początku 4 wieku naszej ery to ufortyfikowane miejsce było ważnym punktem obronnym północnych granic Albanii Kaukaskiej. W 5-6 wieku państwo to zostało pochłonięte przez sasanidzki Iran, władcy którego rozpoczęli na Wschodnim Kaukazie potężna budowę zamków i tak zwanych «długich murów», chroniących przed koczownikami – Hunami, ludami tureckimi i Chazarami. (więcej w sekcji Historia)
Co można zobaczyć?
Najbardziej widowiskowym obiektem zamkowego kompleksu w Derbencie jest cytadela Naryn Kala, górująca nad miastem i zajmująca powierzchnię około 4,5 ha. Warownia ta otoczona jest murem, w którym co 25-30 metrów znajdują się niewielkie strażnicze wieżyczki oraz nieco większe, przeznaczone do prowadzenia walki przy użyciu dział baszty. Z powodu nierówności terenu wysokość muru waha się od 7 do 20 metrów, а jego grubość wynosi około 3-3,5 metra. W dokumentach historycznych pojawiają sie wzmianki głoszące, iż wcześniej szczytem muru mogli przejechać jeźdźcy konni a nawet i powozy, jednakże obecnie liczne jego odcinki są wąskie i niebezpieczne by sie po nich przemieszczać. Za zamkowymi murami zobaczyć można niezależny system zaopatrzenia w wodę, który pozwalał obrońcom zamku przetrwać długotrwałe oblężenia. W celu zgromadzenia zapasów wody zamek posiadał specjalny kryty zbiornik i mały rezerwuar dla kompleksu pałacowego. Woda trafiała do zamku nie tylko ze źródeł górskich, ale i ze strumienia Kala-Bulag, który również i dziś rozbrzmiewa obok zamkowej bramy i pozwala wszystkim chętnym zaspokoić swe pragnienie.
Wejście do zamku umiejscowione jest w budynku niegdysiejszej kancelarii chana. By do niego dotrzeć, należy wejść na szczyt wzgórza po 211 starych, porośniętych mchem schodach. Na terytorium cytadeli, w północno-zachodnim rogu, znajduje się budynek niegdysiejszej łaźni chana. Ta budowla z kopułami powstała w 10 wieku, i również posiadała wodociąg oraz system podgrzewania wody. Po zamieszkaniu w twierdzy rosyjskiego garnizonu łaźnia została przebudowana na prochownię. W 16 wieku w cytadeli powstał Zindan – podziemne więzienie, schodzące na głębokość 11 metrów. W okropnych «kamiennych workach» Zindanu więźniowie spędzali bolesne dni i niekiedy nie wychodzili na powierzchnię. Były dwukondygnacyjny pałac Fatali-Chana z fontannami i basenem, niestety, nie zachował pełni swego przepychu. Pozostały po nim jedynie fragmenty ścian i portal głównego wejścia. W 19 wieku pałac ten został przebudowany na koszary, а następnie całkowicie porzucony. Budynek oficerskiej wartowni pojawił się na zamku w pierwszej połowie 19 wieku. Obecnie znajdują się tam muzealne ekspozycje oraz sklep z pamiątkami. Widokami starego i obecnego miasta oraz siną dalą Morza Kaspijskiego można rozkoszować się z zamkowych murów bądź z krągłego widokowego tarasu.
Twierdzę w Derbencie można zwiedzać:
codziennie – od godziny 09:00 do 18:00.
