
Zamek Dolny w Wilnie
W centrum historycznego rejonu litewskiej stolicy, na Placu Katedralnym, znajduje się zrekonstruowany Pałac Władców, który na dzień dzisiejszy jest jednym z najlepszych miejsc, w których szczegółowo można zgłębić historię Wilna oraz kraju w ogóle. W wieku 15-17 Zamek Dolny, na terytorium którego mieści się Pałac Władców, był rezydencją Wielkich Książąt Litewskich oraz królów Polski. W epoce rozkwitu Zamek Dolny był nie tylko politycznym i administracyjnym centrum, ale i ogniskiem kultury i sztuki, sława o którym rozprzestrzeniła się daleko poza granice Litwy.
Według danych badań archeologicznych, osada w miejscu obecnego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich istniała już w 5-8 wieku. Początkowo ochraniała ją wzniesiona na wzgórzu twierdza, która w późniejszym czasie zostanie przekształcona w Zamek Górny, acz mniej więcej w czasach panowania króla Mendoga, w drugiej połowie 13 wieku, drewniane zabudowania pod zamkowym wzgórzem zaczęły zamieniać się w ceglane. Za czasów pierwszych Giedyminowiczów intensywność budowy ceglanych budynków wzrosła na tyle, że osada przeobraziła sie w zamek, nazwany w związku ze swym umiejscowieniem Zamkiem Dolnym. Na początku 14 wieku dla księcia Giedymina pod ochroną umocnień Zamku Dolnego został wzniesiony oddzielny ceglany zamek-rezydencja z własnym murem obronnym, wieżami i innymi obiektami wewnątrz dziedzińca. Następnie w miejscu tym zaczyna rozwijać się późniejsza pałacowa rezydencja Wielkich Książąt Litewskich. (więcej w sekcji historia)
Co można zobaczyć?
Obecnie zrekonstruowany Pałac Władców Wielkiego Księstwa Litewskiego daje możliwość prowadzenia konferencji, imprez kulturowych oraz wycieczek turystycznych, jak również jest miejscem rozmieszczenia ekspozycji Muzeum Narodowego. Jego wnętrza wykonane są w różnych stylach, by przy pomocy detali pokazać zwiedzającym, jak pałac mógł wyglądać na przestrzeni tej czy innej epoki. Wschodnie skrzydło wykonane jest w stylu gotyckim, południowe jest wzorcem renesansu, а w południowo-zachodnie posiada wnętrza wykonane w stylu barokowym. Elementy architektoniczne, odnalezione podczas badań archeologicznych na terytorium Zamku Dolnego, nierzadko były wzorcem do odbudowy zewnętrznego bądź wewnętrznego oblicza pałacu. W celu stworzenia autentycznego ducha epok wykorzystywano oryginalne kolekcje mebli z 15-17 wieku, także kolekcje gobelinów, obrazów oraz dzieł sztuki użytkowej.
Oprócz odtworzonych historycznych wnętrz w muzeum można podziwiać także fragmenty obecnych wątków oraz fundamenty byłego Pałacu Władców, jak również znaleziska archeologiczne, których na przestrzeni minionych dziesięcioleci nagromadziło się już kilkaset tysięcy. Przy pomocy makiet i poznawczych ikonograficznych stanowisk można naocznie prześledzić historyczno-architektoniczny rozwój zamkowego kompleksu oraz dowiedzieć się czegoś na temat budowli, które zostały utracone na przestrzeni minionych wieków. Oddzielna wycieczka poświęcona jest niuansom gospodarstwa domowego w zamku i pałacu w różnych okresach historycznych. Za murami muzeum mieści się również i międzynarodowe centrum wystawowe, oferujące swym gościom wystawy czasowe słynnych zagranicznych oraz narodowych muzeów. Z pałacowej wieży obserwacyjnej rozpościerają się zapierające dech w piersi widoki na okolice Starego Miasta oraz dzielnice mieszkaniowe obecnego Wilna.
Pałac Wielkich Książąt Litewskich można zwiedzać: